Pırasa, eskiden Alliaceae (Soğangiller) olarak adlandırılan Amarylidaceae (Nergisgiller) familyasına aittir. Allium ampeloprasum türüne mensuptur. İlk yılında ürettiği uzun, beyaz sapları için yetiştirilen iki yıllık bir bitkidir.

Birçok çeşit pırasa vardır. Yaprakları yeşil, mavi, hatta mor olabilir.

Bazı çeşitler mevsim erken döneminde, bazıları ise daha geç yetiştirilir. Çok soğuk havaya bile dayananabilen çeşitleri vardır, bazıları ise kışın hayatta kalmakta zorlanabilir.

Pırasanın çiçek başları, her biri kendi içinde steril olan küçük erselik çiçeklerden oluşur. Döllenmeleri için böceklere ihtiyaçları vardır. Bu, pırasanın çapraz döllendiği anlamına gelir.

Böcekler, farklı pırasa türleri arasında veya yabani pırasa ile çapraz tozlaşmaya neden olabilir. Öte yandan soğan, frenk soğanı veya siyah soğan ile çapraz döllenme gerçekleşmez.

Çeşitlerarası çaprazlanmadan kaçınmak için, birbirine 1 kilometreden daha az aralıkta iki çeşit pırasa ekilmemelidir. Çit gibi doğal bir bariyer varsa, bu mesafeyi 400 metreye düşürebilirsiniz.

Farklı çeşitleri birbirinden ayırmak için sineklik kullanmak mümkündür. Bir çeşidi kalıcı bir file ile kapatabilir ve içine bir yaban arısı kovanı koyabilirsiniz. Ya da iki çeşidi ayrı ayrı fileyle kaplayabilirsiniz: biri açıkken diğeri kapalı tutulur, ertesi gün de tam tersi yapılır. Bu yöntemler, “Tohum Üretimi’nin ABC’si” dosyasındaki ‘mekanik izolasyon teknikleri’ modülünde daha detaylı açıklanmıştır.

İlk yılda tohumluk pırasa ile gıda olarak tüketilecek olan pırasalar aynı şekilde yetiştirilir. Tohumluk olanlar ikinci yıl tohum üretecekler.

İlk yılda çiçek açan pırasalardan kurtulmak gerekir. Bu tohumlardan üretilen bitkiler de çok erken çiçek açacaktır.

Tohumluk pırasayı saklamanın birkaç yöntemi vardır.

Kışın soğuk geçtiği bölgelerde, donlar başlamadan önce onları köklerinden sökün. Tohumluk bitkilerin çeşidin kendine özgü özelliklerine göre seçilmesi önemlidir. Bunlar erkencilik-geçcilik niteliği, sapın boyutu ve kalınlığı, yaprakların rengi, dona ve hastalıklara karşı dayanıklılığıdır. Bazılarını kış aylarında yitirebileceğiniz için, 30 bitki seçin. Ardından, soğuktan korunan, serin bir alandaki bir kaba koyun.

Sağlam bir genetik çeşitliliği güvence altına almak için 20 bitkiye ihtiyacınız var. Bu işlemi yaptığınız takdirde, yaz pırasaları olarak adlandırılan kışı daha kolay atlatacaktır.

En basit yöntem, eğer hava yeterince sıcaksa, onları bahçede toprağa bırakmaktır.

Kışın muhafaza ettiğiniz pırasaları ilkbaharın başında yeniden dikin. Yaprakların kesilmesi bitkilerin doğru gelişimine yardımcı olacaktır.

Çiçeklenen saplar, en az 1.5 metreye kadar büyüyecektir.

Kazıklarla desteklenmeleri gerekir.

Dört haftalık bir süre zarfında, pırasanın çiçek başındaki her bir çiçekçik açacaktır. Çiçeklenmenin başlangıcından tohumun tam olgunluğa ulaşmasına kadar geçen süre uzundur.

Tohum kapsüllerinin kuruması ve siyah tohumların ortaya çıkması tohumların hazır olduğu anlamına gelir.

Tohumları toplamak için çiçek başını sapın üst kısmı ile birlikte kesin, bir bez torbaya koyun ve iyi havalandırılmış, sıcak bir yerde kurumaya bırakın.

Rüzgar ve yağmurun olgun tohumların kaybına neden olabileceği soğuk ve yağışlı bölgelerde, bitkileri tam olgunlaşmadan hasat ederek kuru bir yerde olgunlaşmaya bırakın.

Pırasa tohumlarının ayıklanması, ayrılması ve depolanması, büyük ölçüde soğanla aynıdır.

Çiçek başlarını önce ellerinizin arasında ovalayın ve ardından oklava yardımıyla ezin.\nYapışmış tohumları çıkarmak için tohum kabuklarını birkaç saat dondurucuda bırakın. Daha kolay çıkacaklardır. Ayırmak içinse, tozu değil, sadece tohumları tohumları tutacak incelikte bir elek kullanın.

Hafif artıklardan kurtulmak için rüzgardan yararlanırız. Bunu; rüzgarlı bir yerde savurmak, üstlerine üflemek veya küçük bir vantilatör kullanmak suretiyle yapabilirsiniz.

Sonra tohumları soğuk suya dökün ve karıştırın. Döllenmiş tohumlar daha ağır olduğundan batacaklardır. Boş olanları ve yüzen artıkları çıkarın. Sağlam tohumları bir tabakta kurutun. Kuruduktan sonra kum gibi akacaklardır.

Dışındaki yazı silinebileceğinden, her zaman paketin içine çeşit ile türün adını ve hasat yılını belirten bir etiket koyun.

Olası parazit larvalarını öldürmek için tohumları birkaç gün dondurucuda bırakın.

Pırasa tohumlarının iki yıllık çimlenme ömrü vardır. Bu bazen altı yıla kadar uzayabilir. Pırasa tohumları çimlenme kapasitelerini hızla yitirdikleri için, tohumları dondurucuda bekleterek bu süreyi uzatmak mümkündür.