Şalgam, Turpgiller (Brassicaceae) familyasının, Brassica rapa türünün ve rapa alt türünün bir üyesidir. Brassica rapa’nın birçok alt çeşidi vardır: Çin lahanası, komatsuna (yani Japon ıspanağı), yem şalgamı ve çok daha fazlası.

Şalgam çeşitlerinin birbirinden çok farklı biçimleri ve büyüme özellikleri vardır. Ayrıca çok farklı renklere sahiptirler.

Çeşidine bağlı olarak, kökler toprağın yüzeyinde büyür veya hafifçe, hatta yarı gömülü durumda olabilir. Erkenci ve saklamaya uygun çeşitleri vardır.

Brassica rapa türünün çoğu çeşidi kendi kendine döllenmeyen parlak sarı hermafrodit çiçeklere sahiptir: her bitkinin poleni hayat doludur ancak yalnızca başka bir bitkinin çiçeklerini dölleyebilir. Bu nedenle de tohumluk şalgam bitkilerinin toplu olarak dikilmeleri gerekir.

O halde diyebiliriz ki şalgam böcekler tarafından tozlaştırılan allogam bir bitkidir.

Bu aynı zamanda tüm şalgam çeşitlerinin Çin lahanası, Çin pazısı, Japon ıspanağı ve Brassica rapa’nın diğer çeşitlerinden ayrı yetiştirilmesi gerektiği anlamına gelir.

Çeşit saflığını sağlamak için iki farklı çeşit en az 1 km arayla ekilmelidir. Ancak iki çeşit arasında çit çalısı gibi doğal bir bariyer varsa bu mesafe 500 metreye kadar düşürülebilir.

Çeşitler, sinek telleri kullanıp bunları dönüşümlü olarak açılıp kapatılmasıyla veya kapalı bir sinek telinin içine böcekli küçük kovanlar yerleştirilmesiyle de izole edilebilir (bu teknik için \Tohum üretiminin ABC’si\ bölümündeki izolasyon teknikleri modülüne bakın).

Tek yıllık gibi muamele edilebilen çok erkenci ilkbahar çeşitleri vardır.

Ancak çoğu şalgam çeşidi iki yıllıktır. Ilıman iklimde, Temmuz ortasında doğrudan toprağa ekilirler ve tohumlarını ikinci yılın Ekim ayında üretirler.

Tohum üretimi amaçlı şalgam bitkileri, tüketim amaçlı şalgamlarla aynı şekilde yetiştirilir.

Şalgam tohumu üretimi için, çeşidin özelliklerini belirlemek için büyüme dönemi boyunca gözlemlediğiniz sağlıklı bitkileri seçmelisiniz: canlılık, hızlı büyüme, hastalıklara karşı direnç ve buna benzer özellikler.

Sonbaharda, mahsulü hasat ederken, iyi şekil, boyut ve renge sahip yaklaşık otuz sağlıklı bitki seçmelisiniz. Çok büyük kökler seçmemelisiniz çünkü bunlar kış aylarında daha kolay çürüme eğilimindedir.

Ne kökler ne de yakadaki yaprakların tabanı kesilmemelidir.

Kışı sert geçen bölgelerde şalgamlar kuru, tercihen toprak zeminli bir mahzende kum kutularında saklanır. Mahzendeki sıcaklık 0 ila birkaç santigrat derece arasında olmalıdır.

Kış boyunca kökleri düzenli olarak kontrol etmeli, çürümeye başlayanları çıkarmalısınız.

Bazı sıkı etli çeşitler soğuğa dayanıklıdır ve kışı toprakta geçirebilir. Daha ılıman iklime ve daha sakin kışlara sahip bölgelerde, tüm şalgam çeşitleri toprakta kalabilir. Bir dondan koruma örtüsü veya 10 cm’lik bir toprak tabakası onları ara sıra meydana gelen hafif donlardan koruyacaktır.

Kökler ilkbaharda, hasat zamanında seçilir. Yaprakları yakanın üst kısmından kesin ve sonra kökün üçte ikisini gömerek yeniden dikin. Bolca sulayın.

Kışı iç mekanda geçiren şalgamlarda hasarlı kökleri çıkarmalı ve sadece sağlıklı olanları yeniden dikmelisiniz. İyi sulama onlar için de önemlidir.

Daha sonra en az bir metreye kadar boylanacak olan bu bitkileri kazıklarla desteklemek gerekir.

Şalgam tohumlarının çıkarılması, tasnifi ve saklanması Brassica oleraceae türündeki lahanalarla aynıdır.

Tohumlar, tohum kabukları bej rengini aldığında olgunlaşır. Kabukları olgunlaştıklarında kolayca açılarak tohumlarını saçarlar.

Genellikle tüm gövdeler aynı anda olgunlaşmaz, bu yüzden tohumları kaybetmemek için olgunlaştıkça teker teker hasat edebilirsiniz. Ayrıca bütün tohumların tam olarak olgunlaşmasını beklemeden bitkiyi tüm olarak hasat etmeniz de mümkündür.

İşlemi tamamlamak için nemsiz ve iyi havalandırılan bir yerde güneş ışığından korunarak tamamen kurumalarını sağlamalısınız.

Şalgam tohumu kabukları, parmaklarınızın arasında kolayca açabildiğinizde tohumların alınması için hazırdır.

Tohumları çıkarmak için tohum kabukları plastik bir tabaka veya kalın bir kumaş parçası üzerine yayılır ve ardından dövülür veya elle ovulur. Ayrıca bir torbaya koyup yumuşak bir yüzeyde de vurabilirsiniz.

Daha büyük miktarda tohum kabukları, üzerlerinde yürünerek veya üzerlerinden araba ile geçilerek parçalanabilir.

Kolayca açılmayan tohum kabukları muhtemelen iyi çimlenmeyecek, olgunlaşmamış tohumlar içerir.

Tohum alınırken, tohumlar öncelikle kabukları ve sapları tutan büyük bir elekten geçirilir, ardından tohumları tutan ancak daha küçük çer çöpün düşmesine izin veren başka bir elekten geçirilir.

Son olarak, üfleyerek ya da rüzgar yardımıyla kalan ufak parçalar ayıklanır.

Paketin iç kısmına türün adını, çeşidini ve ekim yılını içeren bir etiket koymak önemlidir, çünkü dış taraftaki yazılar silinebilir.

Tohumları birkaç gün boyunca dondurucuda saklamak parazitleri ortadan kaldırır.

Şalgam tohumu en az altı yıl saklanabilir. Paketi dondurucuya koyarak bu süreyi uzatabilirsiniz.